تو هر خونه ای وارد میشی، میبینی که تابلوهای متفاوتی روی دیوارها نصب کردن، یه خونه پره از تابلوهای طبیعت مثل گل و منظره و درخت و سبزه، یه خونه دیگه عکس های خودشون رو به دیوارها زدن و خونه بعدی شاید اصلاً هیچ تابلویی نداشته باشه.اما در کنار این تابلوها یه قاب های طلایی و زیبا هم وجود داره که فکر می کنم با نصب کردنش تو خونه ها و اینکه آدم هر روز اونها رو ببینه، خیلی میتونه به زندگی پر تلاطم امروز ما آدم ها کمک کنه و بهمون انرژی بده تا در مسیر زندگی کم نیاریم و بتونیم با استقامت بیشتری این مسیر رو طی کنیم.این قاب های طلایی و ارزشمند هستند که میتونن نقشه زندگی رو به ما نشون بدن و در شب های سرد و تاریک زندگی که هیچ کسی پیدا نمیشه دست ما رو بگیره و به ما کمک کنه این تابلوها، با مهربانی و عطوفت خاصی می گویند:( و [بدانید] این است راه راست من؛ پس، از آن پیروی کنید. و از راه ها[ی دیگر] که شما را از راه وی پراکنده می سازد پیروی مکنید.
این هاست که [خدا] شما را به آن سفارش کرده است، باشد که به تقوا گرایید.( الأنعام: ۱۵۳) در طول تاریخ هم آدم هایی که تو خونه هاشون این تابلوها وجود داشته، آدم هایی بودن پر از صفا و دوستی و مهربانی، که زندگی با تمام سختی هاش هرگز نتونسته ذره ای از نشاط و شادابی اونها کم کنه و لحظه ای هم ناامید و سرگردان نشدن که خدایا من باید الان چکاری رو انجام بدم؟ چون در ثانیه ثانیه زندگی با این قاب ها که گاهی بر روی دیوار خونه هاشون نصب بوده و گاهی بر دیوار قلبشون جا گرفته بوده، میدونستن که باید چه طور با پستی و بلندی های زندگی کنار بیان و اونها رو با امنیت کامل و سرعت مجاز رد کنن.
۱)تابلوی گذشت
و نیکی با بدی یکسان نیست. [بدی را] به آنچه خود بهتر است دفع کن؛ آنگاه کسی که میان تو و میان او دشمنی است، گویی دوستی یکدل می گردد.( فصلت: ۳۴)بزرگواری و کرامت به عنوان یک خصیصه انسانی، زیباترین جلوه های اخلاقی را ترسیم می کند. این مسئله در مناسبات اجتماعی ، بویژه در زندگی مشترک، حضور موثر و نافذی دارد. زن و شوهر بیش از هر مجموعه انسانی دیگر باید نسبت به هم روحیه بزرگ منشی داشته باشند. یکی از نشانه های بزرگ منشی و کرامت، عفو و گذشت و مدارا نسبت به هم است.بله گذشت! اگر این تابلو را سرلوحه زندگی هایمان قراردهیم قطعاً بسیاری از مشکلات خانواده حل خواهد شد. آموزه های اخلاقی اسلام، مدارا در اجتماع و محیط خانواده را توصیه می کند و همسران را به ایجاد فضایی آرام و به دور از تنش دعوت می کند. زن یا شوهر با چشم پوشی از خطای همسر به نوعی شخصیت خویش را تکریم می کنند و رشد می دهند.
۲)تابلوی تلاش
و از رحمت اوست که برای شما شب و روز را قرار داد تا در شب آرامش گیرید و تا (در روز به کسب و کار) از فضل و بخشش او جستجو نمایید، و شاید سپاس گزارید.(القصص :۷۳)
۳)تابلوی آرامش
همان کسانی که ایمان آورده اند و دلهایشان به یاد خدا آرام می گیرد. آگاه باش که با یاد خدا دلها آرامش می یابد. ( الرعد: ۲۸)یاد خدا را از زندگی هایمان پاک نکنیم؛ تا می توانیم معنویت و یاد خدا را در زندگی های خود ساری و جاری کنیم، اگر می خواهیم آرامش داشته باشیم.
۴)تابلوی خوشبختی
و آنان که به آنچه بر تو و بر پیامبران پیش از تو نازل شده است ایمان می آورند و به آخرت یقین دارند. آنهایند که از هدایتی از جانب پروردگارشان برخوردارند و آن ها همان رستگارانند.(بقره ۴و۵)بله دوست عزیزم! اگر خواهان خوشبختی واقعی هستیم حواسمان به این چند نکته باشد:ایمان به آنچه بر ما نازل شده نه اینکه فقط بگوییم مسلمانیم و از زیر اعمالی که نشان دهنده ایمان واقعی ما است شانه خالی کنیم و حرف هایی بزنیم و اعمالی را مرتکب شویم که ایمان و مسلمانی ما را زیر سوال ببرد به آخرت یقین داشته باشیم و بدانیم اعمال ما بالاخره روزی حساب و کتاب می شوند.
۵)تابلوی موفقیت
و از نعمت پروردگار خویش [با مردم ] سخن گوی(ضحی ۱۱)بیان موفقیت ها و پیروزی ها ، اثرات معجزه آسایی در زندگی دارد و بر روح و جان خود انسان نیز اثر آرام بخشی می گذارد. یادآوری موفقیت ها سبب می شود که انسان کمبودها را کمتر احساس کند، از بیماری ها شکوه نکند ، چرا که بر سلامت اعضای دیگر خود شکرگزار است، بخاطر از دست دادن چیزی جزع و فزع ننماید چرا که بقیه امکانات خود را بازگو می کند.
۶)تابلوی ثروت
و گفتم: از پروردگارتان آمرزش بخواهید که او همواره آمرزنده است.[تا] بر شما از آسمان بارانِ پی در پی فرستد و شما را به اموال و پسران، یاری کند، و برایتان باغ ها قرار دهد و نهرها برای شما پدید آورد.( ۱۰تا۱۲:نوح)بسیاری از مشکلات بشر به سبب گناهان است. استغفار و توبه موجب می شود تا انسان به مسیر درست بازگردد و خود را سرزنش کند که مسیر نادرستی را پیموده است. از این رو در آیات قرآنی استغفار به عنوان عامل مهم در دفع و رفع بلا و جلب نعمت معرفی شده است. از جمله کارکردهای استغفار افزایش رزق است که در آیات آمده و امیرمومومنان علی(علیه السلام) نیز درباره آن می فرماید: الاستغفار یزید فی الرزق؛ استغفار روزی را زیاد می کند.(بحارالانوار ، ج۳۷ ، ص ۱۳)امام صادق (علیه السلام) برای «استغفار» چنین تأثیری را بیان کرده است: «زمانی که روزی شما کاستی گرفت و اندک شد، استغفار و طلب توبه کنید که پروردگار متعال ، خود این راه را برابر ما گشوده و فرموده است: [تا] بر شما از آسمان بارانِ پی در پی فرستد. و شما را به اموال و پسران، یاری کند، و برایتان باغها قرار دهد و نهرها برای شما پدید آورد.»(بحارالانوار، ج۷۸، ص۲۰۱. نوح، آیه ۱۱ و ۱۲)
۷)تابلوی ازخودگذشتگی
و دیگران را بر خویش ترجیح می دهند هر چند خود نیازمند باشند و آنان که از بخل خویش درامان مانده باشند رستگارانند.(حشر۹)مقصود از ایثار و ازخودگذشتگی این است که انسان کاری را بدون «چشم داشت» و انتظار عوض از فرد یا جامعه انجام دهد، در برابر آن کاری که جنبه معامله و معاوضه دارد و شخص به منظور کسب منافع مادّی زیر بار عمل می رود. فرض کنید مردی است که از مشاهده مناظر رقّت بار بینوایان و یتیمان، سخت رنج می برد یا از کمک به این گروه خوشحال و شادمان می گردد، هرگاه همین فرد بدون ریا و تظاهر، قسمتی از زندگی خود را که از آن نیز بی نیاز نباشد در اختیار این گروه بگذارد، در این موقع این عمل را «ایثار» و از خودگذشتگی می نامند؛ درست است که این کار او را از ضربات شکننده وجدان آزاد می سازد و به زندگی او نشاط و شادی می بخشد، امّا چون او در این کار محرّک مادّی و سود دنیوی ندارد و حسّ مقابله و معاوضه او را بر این کار وادار نساخته است، از این نظر چنین کاری از نظر عقل و شرع، عملی شایسته و یک نوع فداکاری شمرده می شود.به عبارت دیگر: در قضاوت و داوری خود که آیا کدام عمل ایثار و ازخودگذشتگی است، باید انگیزه ها را در نظر گرفت.
کارهای عاطفی انسانی که گاهی از آن به ایثار و ازخودگذشتگی و جانبازی تعبیر می کنند، فعّالیّت هایی است که در آن حساب و کتابی مطرح نباشد و شخص هنگام عمل، هیچ نوع سود مادّی را در نظر نگیرد و انگیزه های کاری در درون او نهفته و در اعماق قلب او لانه گزیند و بدون تشویق و تقدیر، بدون تظاهر و ریا، بدون انتظار نفع و سود از فردی یا جامعه ای، آن را انجام دهد.ولی هرگاه در انجام عمل، محاسبات مادّی نادیده گرفته نشود و محرّک وی برای عمل، انتظار عوض مادّی از فردی یا اجتماعی باشد، در این صورت باید این عمل را یک نوع معامله و معاوضه نامید و شخص را یک فرد معامله گر شمرد.
زهرا اجلال
