ضرورت آموزش مسایل جنسی به زوج های در آستانه ازدواج

خداوند در آیه ۲۱ سوره مبارک روم می فرمایند " از آیات خداوند اینست که از جنس خودتان همسرانی برای شما آفرید تا در کنار آنها آرامش یابیدو بین محبت و مهربانی قرار داد…." با عنایت به این آیه شریف انسان با ازدواج به زوجیت رسیده و کامل می شود تا به آرامش دست یابد و در آن امن و آرامرشد نموده و به سمت کمال خود حرکت نماید. برای کسب این آرامش لازم است نیازهای مختلف انسان تامین شود که تشکیل خانواده و ازدواج به طور مستقیم و غیر مستقیم نقش اساسی در تامین این نیاز ها دارد. مرد و زن در صورتی می توانند تامین کنندۀ خوبی برای نیاز های همدیگر باشند که نیاز های همدیگر را به خوبی بشناسند.

با نگاهی به هرم نیازهای مازلو متوجه می شویم که نیاز جنسی علاوه بر اینکه خود یکی از نیاز های اساسی در طبقه اول هرم مازلو است، در تامین نیازهای سایر طبقات هم می تواند نقش مثبت یا منفی داشته باشد و عدم توجه به تامین مطلوب و صحیح آن موجب عدم تامین نیازهای انسان و در نتیجه عدم دستیابی به تعادل و آرامش خانواده و متعاقب آن سست شدن و از هم گسیختن استحکام آن خواهد شد. در خصوص سهم عدم رضایت مندی جنسی در طلاق آمارهای متفاوتی در متالعات متعدد و نشان داده شده است اما ویژگی مشترک همه این مطالعات این است که سطح رضایت مندی در زوج های متقاضی طلاق از سطح رضایت مندی جنسی در سایر زوج ها کمتر است.

با توجه به اینکه روابط جنسی دارای ابعاد مختلف جسمی، روانی بوده و در فرایند ارضاء جنسی در مرد و زن تفاوت هایی وجود دارد زوج ها در صورتی می توانند در تامین این نیاز همدیگر موفق باشند که از دانش ، نگرش و مهارت صحیح و کافی در زمینۀ تمامی ابعاد مختلف روابط جنسی و تفاوت های آنها در مرد و زن برخوردار باشند. در یک بررس در آذربایجان غربی ۸۸ درصد زوج های در آستانه ازدواج نسبت به مسائل جنسی آگاهی ضعیفی داشتند . در بررسی خانم دکتر سیما نوحی و همکاران میانگین نمره زنان و مردان مراجعه کننده به یک مرکز مشاورۀ ازدواج در مورد روابط جنسی به ترتیب ۸/۱ ± ۱۸/۱۰ و ۵/۲± ۳۹/۱۲ از مجموع امتیاز ۲۰ بدست آمده است . مطالعات زیادی در حد تواتر مبین ضعیف بودن آگاهی زوجین در آستانه ازدواج است که در بالا فقط به دو نمونه آن اشاره شده است.

با توجه به اینکه روابط جنسی صحیح ، با کیفیت و رضایت بخش همسران ، رضایت زناشویی و سلامت روان بالاتری را برای آنها به دنبال خواهد داشت و این رابطه در صورتی که مسولانه ، در چهار چوب خانواده و بر طرف کنندۀ نیاز های زن و شوهر باشد سهم مؤثری در دوام و قوام خانواده دارد ومانع از فروپاشی این نهاد مقدس می شود و از سویی توجهی به مسائل جنسی و عدم رضایت جنسی هم برای خود فرد عوارضی نظیر افسردگی، اضطراب، کاهش اعتماد به نفس و انزوا را به همراهدارد و هم باعث بروز مشکل در حوزۀ روابط خانوادگی و زناشویی می شود که در نهایت ممکن است منجر به طلاق عاطفی یا حقوقی ختم شود."

مطالعات ( مثل مطالعۀ آقای محمد رضا نعیمی با عنوان مشکلات جنسی و طلاق ) نشان داده است که عمده دانش و اطلاعات جنسی کسب شدۀ افراد از طریق ماهواره ، اینترنت و دوستان بوده و نقش پدر و مادر و نظام آموزشی در این راستا بسیار اندک بوده است لذا نمی توان از تاثیر جهانی شدن و ایجاد و گسترش روزافزون رسانه های مختلف ارتباطی و نقش آنها در جهت دهی مثبت یا منفی آگاهی و باور های افراد غافل بود. تاثیر جهانی شدن فرهنگ بر تعاملات جنسی در بررسی هایی مانند بررسی خانم مهناز فرهمند و همکاران در شهر یزد ( سال ۹۲) بیانگر رابطه معنادار بین میزان استفاده از فناوری های نوین جهانی و بازاندیشی در تعاملات جنسی بوده است که حاصل آن به وجود آمدن هویت های جدید در میان جوانان و بازاندیشی آنان در ایده ها و افکار است که گاهی با ارزش ها و هنجار های پذیرفته شده در جامعه دینی حاکم بر جامعۀ ما هم خوانی ندارد. به عبارت ساده تر گسترش روزافزون تولیدات مستهجن و انحرافی از روابط جنسی که به وسیلۀ رسانه های مختلف در دسترس عموم قرار می گیرد باعث ایجاد توقعات و باورهای انحرافی و طغیان غریزه جنسی می شود که می تواند کانون خانواده را با مخاطرۀ جدی روبرو نماید. ماهواره و به ویژه اینترنت با ارائه تصاویر هرزه و مستهجن نگاری با تاثیرات جسمی روانی در افراد و اعمال مجرمانه و بی بند و باری جنسی بر روی جامعه، خانواده و استحکام آن تاثیر مخرب و غیر قابل انکار دارند.

مطالعات متعدد نشان داده است که بین سازگاری زوجین و رضایت جنسی آنها ارتباط مستقیم وجود دارد و از سویی دیگر مطالعات زیادی مبین صریح این موضوع است که آموزش صحیح در زمینۀ روابط جنسی نقش مهم و غیر قابل انکاری در رضایت مندی جنسی دارد که در صورت عدم انجام آموزش زوجین، افراد با همان اطلاعات ، باورها و مهارت هایی که از منابع نادرست، ناقص و یا گمراه کننده دریافت کرده اند روابط خود را آغاز نموده و موجب تخریب کانون خانواده و سلب آرامش خود و همسرشان خواهند شد.

با توجه به مطالب پیش گفت راهکار آموزش روابط جنسی در آستانه ازدواج به منظور آموزش صحیح و اصلاح آموخته ها و باورهای غلط افراد ضروری است اما باید به این موضوع نیز توجه نمود که حتی اگر این آموزش ها در زمان و اندازه مناسب و با کیفیت مطلوب انجام شود باید بعد از آن هم امکان مشاوره برای زوج ها بعد از ازدواج فراهم باشد تا زوج ها پس از ازدواج و ورود به فضای جدید و تجربه عینی بتوانند سؤالات، ابهامات و مسائل جدید مطرح شده در ذهن خود را پیگیری و رفع نمایند، لذا استمرار جلسات آموزشی و امکان مشاوره و پاسخگویی با سؤالات زوجین توسط مشاورین مختلف این حوزه ضروریست تا آموزش های اولیه بتوانندکارایی خود را در رضایت مندی جنسی داشته باشند.اطلاعات محدود و مختصری که در خصوص شیوع موارد ازدواج به وصال نرسیده حتی پس از چند سال از گذشت ازدواج وجود دارد نیز مبین ضرورت آموزش در آستانه ازدواج و استمرار آن است.

نبی اله مهدوی پور

کارشناس بهداشت عمومی ، مربی مرکز مشاوره قبل از ازدواج

فصلنامه دانشکده پرستاری مامایی ارومیه سال دوم شماره ۳ پائیز ۸۳

مجله دانشکده پرستاری مامایی دانشگاه علوم پزشکی تهران ( حیات ) ، دورۀ ۱۳ ، شمارۀ ۳ ، ۱۳۸۶، ۸۳-۷۷

مجله روان پرستاری- دورۀ ۲ شمارۀ ۱ بهار ۹۳ صفحۀ ۳۶

جهانی شدن فرهنگ و بازاندیشی تعاملات جنسی (مورد مطالعه، جوانان شهر یزد(، مهناز فرهمند، ندا جواهرچیان ، لیدا هاتفی راد

ازدواجی که در آن زن و شوهر هیچگاه نزدیکی نداشته باشند.

اینجانب در یکی از جلسات آموزشی خود در سال ۹۳ مراجعه کننده ایی داشتم که پس از گذشت یک سال از ازدواج و زندگی مشترک هنوز موفق با بر قراری رابطه جنسی نشده بودند.