بازی ها برای درمان کودک ، وسیله خوبی در دست درمانگران خواهد بود. درمانگر می تواند با بررسی انواع بازی ها و مشاهده کودک هنگام بازی به دنیای او وارد شود و او را بهتر بشناسد و به مشکلات رفتاری وی پی برد.
بازی و رشد جسمی
بازی به عنوان وسیله ای مطمئن برای رشد کودکان ، عضلات را نیرومند می کند، استخوان ها را محکم و استوار می نماید، و بالاخره باعث تقویت حواس پنجگانه بویژه حس بساوای و حس بینایی می شود.
بازی و رشد ذهنی
بازی امکان تجربه و تعامل های مستقیم با عوامل محیطی را برای کودک فراهم می کند. بازی نه تنها بر رفتارهای هوشمندانه و قابل مشاهده کودک اثر دارد، بلکه بر ساخت فیزیولوژیکی مغز او تاثیر غیر قابل انکار دارد.
بازی و رشد عاطفی
میان ۳ تا ۷ سالگی ، کودک عواطف خود را آشکارا ابراز کرده ، به تدریج عواطف خود را شناسایی می کند. مسلما بروز ناگهانی خشم و ترس در کودکان میان ۳ تا ۷ ساله امری است عادی و ترس در کودکان این گروه سنی به علت نیروی تخیل بسیار فعال آنان است. دیگر اینکه مرتبا با اوضاع و موقعیت های تازه ای روبرو می شوند که برای آنان ناآشنا است. باید توجه داشت که بطور کلی محیطی که کودک در آن زندگی می کند و نوع تجربه هایی که بدست می آورد و چیزهایی که یاد می گیرد، در کیفیت بروز عواطف کودک بسیار موثر است.
بازی و رشد اجتماعی
بازی برای کودک معادل مطالعه بزرگسالان ، وسیله ای برای بیان احساسات کودکان و کشف روابط و ارضای آنان ، انواع بازی و اسباب بازی ، واژه ها و کلمات و جمله های کودکان است. کودکان معمولا میان دو تا سه سالگی بازی با دیگران را آغاز می کنند. اما اگر استعداد ذاتی و علاقه اجتماعی آنان رشد نیافته باشد، با دیگران سازگار نخواهند شد و علاقه ای به حفظ روابط اجتماعی و شرکت در بازی کودکان نخواهند داشت. کودک از طریق بازی و همانند سازی و تقلید از رفتارهای بزرگسالان نه تنها رفتارهای اجتماعی را تمرین می کند، بلکه باز فرصتی است برای اصلاح و گسترش شیوه های رفتاری کودکان ، بخصوص رفتار اجتماعی آنان است. از این طریق کودک شهامت داخل شدن در اجتماع را کسب می کند و فرا می گیرد که چگونه می توان در اجتماع زیست و مسئولیت پذیرفت. همچنین روشهای مختلف مبارزه با مشکلات و پیدا کردن راه حل همان مشکلات را می آموزد.
بازی و رشد شخصیت
بازی در شخصیت سازی و رشد کودک تاثیر فراوان دارد. بازی وسیله کسب تجربه های پرارزشی است که کودکان در خلال آن از جهت احساسی ، اجتماعی و روانی رشد می کنند. الگوهای رفتاری آنان در بازی شکل می گیرد. این الگوها در سراسر عمر کودک سرمشقی مفید برای او خواهد شد. کودک به مدد بازی الگوهای بیشمار و درهم پیچیده و ظریف زندگی آدمی را در می یابد. آن را تجربه و تمرین می کند و رابطه میان این الگوها را می سنجد، تا آنها را فراگیرد. از آن جهت که ناگزیر است در سنین بزرگسالی با آنها روبرو شود و در جامعه آدمیان زیست کند.
طبقه بندی بازی از دیدگاه پیاژه
ژان پیاژه روان شناس سویسی ، بازیهای کودکان را به سه گروه طبقه بندی کرده است. این طبقه بندی از سایر طبقه بندی هایی که دیگران کرده اند، کاملتر و اساسی تر است.
بازی هایی که جنبه تمرینی دارند و از هر ساختاری بی بهره اند.
بازی های سمبلیک از یک سال و نیمگی آغاز می گردد و چند ماهی به اوج خود می رسد. سپس رو به کاستی می نهد تا بالاخره نزدیک به ۹ سالگی به آخرین مرحله کاهش می یابد.
بازی های با قاعده که از سه و نیم سالگی آغاز می شود و چند ماه پس از ده سالگی به اوج می رسد. این بازی ها همچنان تا دوره نوجوانی و پس از آن در اوج باقی می مانند.
بازی درمانی
بازی ها برای درمان کودک ، وسیله خوبی در دست درمانگران خواهد بود. درمانگر می تواند با بررسی انواع بازی ها و مشاهده کودک هنگام بازی به دنیای او وارد شود و او را بهتر بشناسد و به مشکلات رفتاری وی پی برد.
انواع بازی درمانی
بازی درمانی با روش مستقیم :
در این نوع بازی درمانگر باید رفتاری صبورانه و در محدوده واقعیت ها داشته باشد و به هدف بازی و نحوه استفاده کودک از آن توجه نماید. بدین منظور درمانگر ممکن است بر حسب مورد و تشخیص خود ، شریک در بازی باشد و یا جزئی از نمایش سمبولیک و یا اصلا یکی از شخصیت های بازی کودک باشد.
بازی درمانی با روش غیر مستقیم :
در این روش درمانگر در تعیین نوع بازی و کیفیت آن دخالتی نداشته و همه چیز بر عهده کودک گذاشته می شود. با این شیوه احساسات کودک پدیدار می شود و کودک شخصا با آن روبرو می گردد. با این شیوه او می آموزد که احساسات و عواطف و رفتار خود را مهار کند و آنچه را که موجب رنج وی می گردد، به کنار افکند و در واقع به سبک سازی یا تضعیف عاطفی برسد.
