راحت باشید، خجالت نکشید

عوامل متعددی در سلامت خانواده و ثبات و پایداری آن نقش دارند که از جمله مهم ترین آنها می توان به مسائل زناشویی زوجین اشاره کرد. روابط زناشویی در صورتی که مسئولانه، در چارچوب خانواده و برطرف کننده نیازهای غریزی و عاطفی زن و شوهر باشد سهم موثری در دوام و قوام خانواده دارد و مانع از فروپاشی این نهاد مقدس می شود. روابط زناشویی به دلبستگی بیشتر زوجین می انجامد و به حفظ و ارتقای سلامت جسمی و روانی مرد و زن نیز کمک می کند. افزون بر این رابطi زناشویی مستمر و منظم زوجین با ایجاد آرامش فکری و روانی و کاهش اختلاف و منازعات خانوادگی در تربیت صحیح فرزندان هم اثرگذار است. سلامت زناشویی رابطه تنگاتنگی با سلامت باروری دارد و بروز مشکلات زناشویی میان یک زوج، سلامت کل خانواده را به خطر می اندازد. اختلال در سلامت زناشویی هم برای فرد عوارضی مانند افسردگی، اضطراب، کاهش اعتمادبه نفس و انزوا همراه دارد و هم باعث بروز مشکل در حوزه روابط خانوادگی و عاطفی می شود که در نهایت ممکن است به طلاق عاطفی یا حقوقی بینجامد.

مشکل از چه زمانی شروع شده است؟

مشکلات زناشویی معمولا در ابتدای ازدواج با مشکلی که در طول ازدواج پیش می آید متفاوت است. در اولین رابطه زناشویی مشکلاتی که ممکن است به وجود بیاید به دلیل وجود اضطراب، خجالت، شرم و ناآگاهی از سیستم ارتباطی زناشویی است. یکی دیگر از علت های به وجود آمدن مشکلات زناشویی در اوایل ازدواج این است که افراد به دلیل هیجانی که دارند ممکن است دچار ناتوانی زناشویی شوند. حتی کسانی که قبلا ازدواج کرده اند زناشویی داشته اند، ممکن است از این موضوع مستثنی نباشند. همچنین هیجان زناشویی ممکن است گریبا نگیر افرادی که حتی مشکل زناشویی هم ندارند، شود که این مشکل به شکل زودانزالی نمایان می شود. این یکی از مشکلات شایع است که البته به تدریج در طول برقراری رابطه زناشویی افراد یاد می گیرند آن را کنترل کنند.

خانم ها هم در این مشکلات نقش دارند

زنان ممکن است به دلیل شنیدن برخی مطالب از منابع غیرعلمی که باعث ترس آنها شده است، از برقراری رابطه زناشویی امتناع کنند. حتی موردهایی وجود دارند که با اینکه مدتی از ازدواج گذشته است هنوز نتوانسته اند رابطه زناشویی طبیعی را با همسر خود برقرار کنند که این نوع رابطه ها را به نام «ازدواج وصال نیافته» می شناسیم. البته درمان این مشکل دشوار نیست. ما اطلاعاتی عینی مثل اطلس آناتومی و وضعیت عضلات آلت و واژن را به افراد نشان می دهیم تا با این اعضا بیشتر آشنا شوند و بتوانند تفکرات اشتباه را راحت تر از ذهن خود دور کنند. علاوه بر یادآوری این موضوع براساس جدول، تمرین هایی که به فرد می دهیم، تمرین های ویژه ای انجام می دهد. این مشکل بعد از مدتی قابل درمان است، اما یک بخش دیگر رسیدن به ارگاسم است. زمانی که زنان نتوانند کاملا از نظر لذت زناشویی ارضا شوند، به آنورگاسمی مبتلا می شوند. در چنین شرایطی احساس آرامش و اطمینان خاطر از تحریکات زناشویی هنگام رابطه زناشویی از بین می رود. اختلال ارگاسمی زنان در واقع همان نرسیدن به اوج لذت زناشویی و ارضای کامل زن است به طوری که آرامش زن پس از انجام هر تحریک زناشویی، از بین می رود و در روان و جسم خود به صورت منظم یا ناپایدار احساس ناراحتی می کند. این فرآیند در خانم ها بعد از مدت طولانی به وجود می آید، اما گاهی اوقات به دلیل نداشتن آموزش درست افراد به این مرحله از رابطه زناشویی نمی رسند که بیشترین دلیل آن مساله یادگیری است. اگر نرسیدن به ارگاسم تداوم پیدا کند، عواقبی مثل بی میلی و سردمزاجی را همراه دارد که فرد علاقه و میلش را در ارتباطات زناشویی از دست می دهد.

کنترل این عوامل یکی از راهکارهاست

هیجان، اضطراب و استرس از عوامل مهمی هستند که روی رابطه زناشویی تاثیر می گذارند. اگر این عوامل (هیجان، اضطراب و استرس) کنترل شوند، شدت هیجان ها کمتر شود، رابطه احساسی بیشتری برقرار شود و آگاهی رسانی و آموزش درست صورت بگیرد، به مرور مشکلات زناشویی برطرف می شود.

با نگفتن، مشکل شما حل نخواهد شد

همان طور که ابتدای مطلب گفتم برخی مشکلات در ابتدای رابطه ایجاد می شود که اصلی ترین علت آن می تواند ناآگاهی زوجین در مورد این مسائل باشد. آمار این مشکل بین زوجین بسیار زیاد است، اما در طول زندگی ممکن است مشکلات و مسائل دیگری هم به وجود بیاید که خانم ها یا آقایان به خصوص خانم ها به دلیل شرم و حیایی که دارند این مسائل را مطرح نمی کنند. به علاوه بسیاری از مردان انتظاراتی در رابطه زناشویی دارند که گاه برآورده نمی شود. یکی از اصلی ترین دلایل این موضوع این است که مردان در رابطه با خواسته های زناشویی خود و همچنین نقاط حساس بدنشان با همسرشان صحبت نمی کنند. وقتی همسرتان از این مسائل آگاهی نداشته باشد پس شما نمی توانید انتظار داشته باشید نیازهای زناشویی شما را برآورده کند. بهتر است بدانید نیازی نیست که برای مطرح کردن این موارد اضطراب داشته باشید. به علاوه خانم ها در این مشکل مستثنی نیستند چرا که در فرهنگ ما این یکی از بزرگ ترین مشکلات خانم ها هم می تواند باشد.

سراغ کارشناس بروید

از خانواده کاری برنمی آید، پزشک راهکار شماست. برخی از افراد فکر می کنند با گفتن مسائل و مشکلات زناشویی شان به خانواده می توانند این مساله را حل کنند، اما در این صورت مشکلشان نه تنها حل نمی شود بلکه پیچیده تر هم می شود. با دخالت ها و راهنمایی های خانواده ممکن است زوجین تحت فشار قرار بگیرند و اوضاع بدتر از پیش شود. نکته مهم دیگر این است که زوج های زیادی با این طرز فکر به ما مراجعه می کنند که نه تنها مشکل زناشویی، بلکه گفتن خیلی از مشکلات دیگر (مثل اختلاف ها، دلخوری ها و اختلاف نظرها) حتی بین خودشان برایشان سخت است و ترجیح می دهند مطرح نکنند. فکر می کنند بدون مطرح کردن قضیه راحت تر حل می شود، اما باید این نکته را گوشزد کرد که این تفکر اصلا درست نیست و بهتر است این مسائل بدون خجالت و شرم مطرح شود و در مورد مشکلاتشان با هم حرف بزنند.

اگر بعد از صحبت به نتیجه نرسیدند با کسی این مشکلات را در میان بگذارند که آگاهی علمی و تجربه در این زمینه داشته باشد و آن شخص نمی تواند کسی جز یک درمانگر یا پزشک مجرب در این زمینه باشد. پس مراجعه به پزشک معالج دومین اقدامی است که می توانند انجام دهند. همچنین به یاد داشته باشید اگر قبل از مطرح کردن مشکلات و خواسته های زناشویی به پزشک متخصص مراجعه کنید، زیاد کمک کننده نخواهد بود. به علاوه بهتر است این موضوع را یادآور شوم که مطرح کردن این نوع مشکلات به خانواده کمکی به زوجین نمی کند پس توصیه می شود ابتدا مشکلات خود را با همسرتان در میان بگذارید. حتی اگر در رابطه زناشویی مشکل از سمت یک نفر است باید هر ۲ نفر برای درمان به پزشک مراجعه کنند. با نگفتن، مشکل نه تنها حل نخواهد شد بلکه پیچیده تر می شود و حل کردن آن هم مشکل تر خواهدشد.

دکتر منصور صالحی

روان‌پزشک و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران

تنظیم: رزیتا اشتری