ایسنا: «سر آلفرد جوزف هیچکاک»، فیلم ساز صاحب نام و تاثیر گذار انگلیسی و پیشگام تکنیک های بدیع در ژانرهای تریلر روانی و تعلیق متولد سیزدهم اوت ۱۸۹۹ در لندن بود که روز ۲۹ آوریل ۱۹۸۰ در سن ۸۱ سالگی درگذشت.
«هیچکاک» پس از یک دوره موفق فیلم سازی در زادگاهش انگلستان که هم شامل فیلم های صامت و هم فیلم های صدادار می شد، به هالیوود پیوست و در سال ۱۹۵۶ با حفظ ملیت انگلیسی، شهروندی آمریکا را پذیرفت.
او طی شش دهه فعالیت سینمایی، که از عصر فیلم های صامت تا فیلم های همراه با دیالوگ و فیلم های رنگی را شامل می شد، بیش از ۵۰ فیلم بلند را کارگردانی کرد. از او هنوز به عنوان یکی از برترین کارگردانان تاریخ سینما یاد می شود. وی شهرت خود را به واسطه تبحر مثال زدنی اش در به کارگیری عناصر دلهره، ترس و تعلیق به دست آورد، چنان که از او به عنوان «استاد تعلیق» نام برده می شود.
برای ۱۱۵ سالگی «آلفرد هیچکاک»
این کارگردان برجسته اولین فیلم خود را در سال ۱۹۲۲ در انگلیس با نام «شماره ۱۳» آغاز کرد که البته نیمه تمام ماند. وی از سال ۱۹۳۹ عمدتا در آمریکا آثار خود را تولید و عرضه می کرد. در سال ۱۹۲۵ «مایکل بالکون» از شرکت فیلم سازی «گینزبورو پیکچرز» این فرصت را به «هیچکاک » جوان داد تا اولین فیلم بلند خود را باعنوان «باغ تفرجگاه» در آلمان بسازد.
«هیچکاک» اولین تجربه ساخت فیلم های دلهره آور را با فیلم «مستاجر» به دست آورد. اکران این فیلم در انگلستان در سال ۱۹۲۷ با موفقیت چشمگیر و استقبال بی نظیری از سوی مردم و منتقدین همراه شد. همچون دیگر فیلم های نخستین «هیچکاک»، این فیلم نیز از تکنیک های اکسپرسیونیست تاثیر پذیرفته بود که او آنها را مستقیما در آلمان فراگرفته بود.
در سال ۱۹۲۹ «هیچکاک» تصمیم گرفت دهمین فیلم خود را با نام «حق السکوت» بسازد و درحالی که هنوز در مرحله تولید بود، استودیوی سازنده آن تصمیم گرفت تا آن را به اولین فیلم همراه با دیالوگ سینمای انگلیس بدل سازد.
پس از ساخت فیلم هایی چون «مردی که زیاد می دانست» (۱۹۳۴) و «۳۹ پله» (۱۹۳۵)، هیچکاک روند موفقیت های خود را با ساخت فیلم «خانم ناپدید می شود» ادامه داد. «عقاب کوهستان»(۱۹۲۶)، «حلقه»(۱۹۲۷)، «همسر دهقان» (۱۹۲۸)، «قتل»(۱۹۳۰)، «ماری» (۱۹۳۱)، «غریب و غنی» (۱۹۳۱) و «مامور مخفی» (۱۹۳۶) دیگر ساخته های هیچکاک در این سال ها بودند.
وی در اوج موفقیت و شهرت به هالیوود پیوست و اولین فیلم آمریکایی اش را در سال ۱۹۴۰ با نام «ربکا» ساخت؛ هرچند داستان این فیلم در انگلیس و اقتباس از رمانی نوشته نویسنده انگلیسی «دافنه دو موریه» اتفاق می افتد.
«خبرنگار خارجی» دومین فیلم آمریکایی «هیچکاک» بود که در قالب ژانر تریلر، داستان آن در اروپا اتفاق می افتاد که البته توانست در سال ۱۹۴۰ نامزد جایزه اسکار بهترین فیلم شود. این فیلم در اولین سال وقوع جنگ اول جهانی ساخته شد و الهام گرفته از رویدادهای در حال تغییر در اروپا بود.
فیلم های هیچکاک در دهه ی ۴۰ بسیار متنوع بودند؛ از اثر کمدی رمانتیک «آقا و خانم اسمیت»(۱۹۴۱) تا درام دادگاهی «پرونده بهشت» (۱۹۴۷) و اثر تاریک «سایه یک شک» (۱۹۴۳).
در سال ۱۹۴۱ «هیچکاک» برای اولین بار در سمت تهیه کننده و کارگردان، فیلم «سوءظن» را ساخت. این فیلم جایزه اسکار بهترین بازیگر زن و جایزه انجمن منتقدان فیلم نیویورک را برای «خوان فونتاین»، بازیگر آن به همراه آورد.
برای ۱۱۵ سالگی «آلفرد هیچکاک»
او یک سال بعد فیلم «خرابکار» را برای کمپانی «یونیورسال» ساخت و در سال ۱۹۴۴ فیلم «قایق نجات» را براساس رمانی از «جان اشتاین بک» برای کمپانی «روباه قرن بیستم» ساخت. این فیلم از آنجایی که سکانس هایش تنها در یک قایق گرفته شده اند، محدودترین فیلم این کارگردان محسوب می شود.
این کارگردان انگلیسی پس از آن برای دیدار از زادگاهش به انگلستان بازگشت و در این حین دو فیلم کوتاه فرانسوی زبان برای وزارت اطلاعات انگلیس ساخت. پس از بازگشت به آمریکا، وی دو فیلم «طلسم شده» (۱۹۴۵) و «بدنام»(۱۹۴۶) را ساخت که در این فیلم «اینگمار برگمن»، فیلم ساز افسانه ای سینمای جهان نقش آفرینی داشت. «بدنام» به فروش چشم گیری دست یافت و یکی از موفق ترین آثار سینمایی «هیچکاک» نام گرفت.
اولین فیلم رنگی «هیچکاک» در سال ۱۹۴۸ بانام «طناب» به روی پرده سینماها رفت که با نقش آفرینی «جیمز استوارت» همراه بود. در سال ۱۹۵۰، هیچکاک فیلم «وحشت در صحنه» را برای کمپانی «برادران وارنر» ساخت. پس از آن بود که فیلم پرفروش «غریبه ها در قطار» (۱۹۵۱) را با استفاده از ترکیبی از المان های فیلم هایش در آمریکا و انگلیس ساخت. سپس در فیلم «ام را نشانه قتل بگیر» (۱۹۵۴) از تکنیک فیلم برداری سه بعدی برای اولین بار استفاده کرد.
فیلم های «پنجره عقبی» (۱۹۵۴) و «برای گرفتن دزد» (۱۹۵۵) از دیگر فیلم های موفق «هیچکاک» در دهه ۵۰ بودند. «مرد عوضی» (۱۹۵۷) آخرین فیلم «هیچکاک» برای کمپانی «برادران وارنر» بود. این فیلم سیاه و سفید، تنها نقش آفرینی «هنری فوندا» را به همراه داشت.
فیلم «سرگیجه» محصول سال ۱۹۵۸ با نقش آفرینی دوباره ی «جیمز استوارت» اگرچه در گیشه چندان موفقیتی به دست نیاورد، اما بسیاری آن را یکی از شاهکارهای «هیچکاک» می دانند که در جشنواره فیلم سن سباستین اسپانیا، جایزه صدف نقره ای را به دست آورد.
پس از «سرگیجه»، هیچکاک سه فیلم موفق دیگر ساخت که هریک اعتباری کلان به کارنامه سینمایی این کارگردان صاحب سبک افزودند. «شمال از شمال غربی» (۱۹۵۹)، «روانی» (۱۹۶۰) و «پرندگان» (۱۹۶۳) سه اثر ماندگار سال های پایانی فیلم سازی او بودند.
با آغاز دوران پیری و نشانه های بیماری در «هیچکاک»، جدیت او در ساخت فیلم کمرنگ شد و در دو دهه پایانی عمر، او تنها چند فیلم تریلر جاسوسی از جمله «پرده ی پاره» (۱۹۶۶) با نقش آفرینی «پل نیومن» و فیلم «توپاز» (۱۹۶۹) را ساخت.
پس از بازگشت به انگلیس، او آخرین فیلم موفق خود با نام «جنون» را در سال (۱۹۷۲) به نمایش درآورد. «توطئه خانوادگی» نیز آخرین فیلم ساخته «هیچکاک» بود که در سال (۱۹۷۶) ساخته شد.
«آلفرد هیچکاک» در سال ۱۹۸۰ از سوی ملکه الیزابت دوم به دریافت لقب "سر" نائل آمد؛ هرچند مرگ فرصت آن را به او نداد تا رسما آن را دریافت کند و چهارماه پس از اعلام آن، در روز ۲۹ آوریل ۱۹۸۰ در سن ۸۰ سالگی براثر نارسایی کلیوی در لس آنجلس درگذشت.
«هیچکاک» طی ۶۰ سال فعالیت سینمایی، بواسطه ساخت آثار برجسته موفق به کسب جوایز متعددی شد که شاید مهم ترین آنها جایزه ی یادبود آکادمی اسکار در سال ۱۹۶۷ باشد.
او پنج بار و در سال های ۱۹۶۰ برای فیلم «روانی»، سال ۱۹۴۰ برای «ربکا»، سال ۱۹۴۴ برای «قایق نجات»، سال ۱۹۴۵ برای «طلسم شده» و سال ۱۹۵۴ برای «پنجره عقبی» نامزد جایزه اسکار بهترین کارگردانی شد. وی همچنین نامزد اسکار بهترین تهیه کننده برای فیلم «سوء ظن» در سال ۱۹۴۱ شده بود. فیلم های «ربکا»، «خبرنگار خارجی» و «طلسم شده» نامزد اسکار بهترین فیلم نیز بودند. شانزده فیلم ساخته او نامزدی اسکار را به دست آوردند که خود «هیچکاک» نیز برای شش فیلم نامزد اسکار شد.
انجمن فیلم آمریکا در سال ۲۰۰۸، چهار فیلم «سرگیجه»، «نجره عقبی»، «شمال از شمال غربی» و «ام را نشانه قتل بگیر» را در فهرست ۱۰ اثر برتر سینمای جنایی جهان قرار داد و نشریه معتبر «فوربس» نیر فیلم «سرگیجه» را به عنوان برترین فیلم تاریخ سینما معرفی کرد.
