در سرآغاز زمانه ماد ها مرد آیین گذار بزرگی به نام زرتشت در سرزمین های ایران خاوری آئینی بر پایه یکتا پرستی پدیدار نموده بود، زرتشت پیامبر ایران باستان بود که مزدیسنا را بنیان گذاشت. وی همچنین سراینده گات ها، کهن ترین بخش اوستا می باشد. زرتشت را زردشت ، زره تشت ، زردهشت و زرتشره نیز گویند، وی از کیادان « سپیتمه » یا « سپنتمان » بوده است .
برای زایش وی زمانی میان ۱۰۰۰ تا ۶۰۰ سال پیش از زایش مسیح را گمانه زده اند. مزدیسنای کنونی نزدیک به پنج سده دین هنجارین ایران نیز بوده است. در روزگار هخامنشیان دین بیشتر مردم (نه تمامی آنها) زرتشتی بوده است.
جهان بینی
این آئین گرداگرد هستی برتر اهوره مزدا، جهانی آمیخته از خوب و بد چیده بود و مردمان آریایی بر پایه جهان بینی و روش های منشی خود می بایست، در نبرد همیشگی برای نیکی، راستی و روشنایی در برابر بدی، دروغ گویی و تاریکی بکوشند.
هومت(اندیشه نیک)، هوخت(گفتار نیک) و هورشت(کردار نیک) سه گفتار هنجارین و پایه های آیین مزدیسنا می باشد. دین زردشت دربر گیرنده دو نیروی خوب و بد می باشد و باور بر این است که نیروی خوبی (سپنتا مینو نشان روشنی) و بدی (انگره مینو نشان تاریکی) هستی دارد که همواره رو به نبرد با یکدیگرند.
فرجودهای زرتشت
از فرجودهای زرتشت می توان با نگرش در گفتارهای دینی زرتشتیان، آمده است که زرتشت پس از زایش به وارونه دیگر نوزادان خندیده است. روشن کردن آتش بی چوب و سندل و کاشتن درخت سرو غول پیکری در کشمر (روستایی در خراسان کنونی) با فروکردن دستواره خویش در زمین از دیگر فرجودهای زرتشت هستند.
اوستا
کتاب دینی زرتشتیان اوستا می باشد که دارای بخش های زیر است:
یسنا: به چم پرستش و نیایش است و مهین ترین بخش اوستاست.
ویسپرد: همانندی بسیاری به یسنا دارد و در آیین های دینی خوانده می شود.
یشت ها: دربر گیرنده ستایش پروردگار و نیایش امشاسپندان و فرشتگان و ایزدان است.
وندیداد: این بخش دارای بسیاری از آساهای دینی و دستورهای دینی زرتشتیان است و وندیداد به چم دات و یا داد می باشد.
خرده اوستا: به چَم اوستای کوچک است که بیان کننده کارهای دینی می باشد.
سوشیانت
نگارنده:
علی پورزارع گل نشینی
